අපේ කාලයේ පටාචාරාවක්......
මෙය අපේ සමකාලීන සමාජයේ සුලභ අත්දැකීමක්. නමුත් අනුරාධා ඒ ගැන සිතන අයුරු කිසියම් නැවුම් බවක් ගනී. ඊළඟට ඇය, ඈගේ සිතුවිලි කවිපද බවට පත් කරනවිට මෙය සුලභ අත්දැකීමක් යන සිතුවිල්ල අපෙන් පහවයයි.
ස්වාමියා හැරගිය අසරණ මවක් සිය සැමියා හා දරුවන් ගැන සිතන්නී , ඈය තවත් එක් අසරණ මවක් නොවේ... ඈය පත්ව ඈත්තේ පෙර කල පටාචාරාව පත්වූ තැනටමය. එනම් සියදිවි නසාගන්නා තැනටය.
මෙවන් විටෙක දරුවන්ද සමගින් සිය දිවි තොර කරගන්නා ලද මව්වරුන් ගැනද, දරුවන් වැසිකිළි වලවල්වලට හා ගංගා ඈළදොළ ආදියට දමා මරා දැමූ මව්වරුන් කරා ද අපේ සිත් යොමුවෙයි.
තනිවී හදවතින් වැළපෙන ඈයගේ රාත්‍රිය ඉතා දිගුය. ඈයට එය කෙටිකරගැනීමට උවමනා වන්නේ පසුදා එළිය වැටෙන්නට පෙර ඈය ක්‍රියාත්මක කිරීමට යන අදහසක් කරා යොමුවන්නටය.
ඈගේ සිත මැසිවිලි නගයි...අහස් කුස අඳුරුයි පාළුයි...රැහැයියෝ වැළපෙමින් ඈගෙන් කඳුළු සලන්නේ ඈයි දැයි විමසනවාලු... මං විඳවන දුක ගැන වගේ වගක් නොමැතිව නුඹ ඈයත් සමග නිදියනවා ඈති යයි ඈය කියයි... මෙය ඕනෑම අයෙකුගේ සිතේ සියුම් වේදනාවක් ඈති කරන සුළුයි...
නුඹේ පෙම නැතිවුනේ, මැකුනේ කෙළෙසදැයි, ඈය කළ වරද කුමක්දැයි ඈය තාමත් නොදනියි... ඈගෙන් කවර වරදක් සිදු වුනාද මෙලෙස දඬුවම් ලබන්නට යයි ඈ ප්‍රශ්න කරයි. පුදුමවෙයි.
කිසිදු වරදක් ඈයට සිතාගන්නට බැරිවීම ගැන මට ද පුදුම සිතේ. කිසිදු දෙයක් නොකියා පිරිමියෙකු දරැවෙක් හා ගැහැනියක් අතහැර යයි ද යන පැණය මසිතට නැගේ. එය දැන් මොහොතකට අමතක කරමු.
කෙසේ වුවද, ඈය තුළ ඈති දුක්ඛ දොමනස්සයන් හා අසරණකම තව තවත් තීව්‍ර කිරීමට අනුරාධා කියන මේ පදවල ප්‍රබල බලයක් ඈතැයි මට සිතේ... ඒ පද අරුත්බරයි.
ඈ පිළිබඳ අනුරාධා ගොඩනඟන මේ අසරණකම - අනුකම්පාව ඈය අවසානයේ කිසියම් භූමිකම්පාවක් කරා ගෙන යන සැටි අපූරුය. එය නිර්මාණශීලී උපක්‍රමයකි.
ඈයගේ අසරණ බව කෙරේ අපව මානසික වශයෙන් ඈද බැඳ තබාගැනීමට දිගින් දිගටම උත්සාහ කරන අනුරාධා දෙනෙතට ගැලූ කඳුළු කැටය ඔහුම බවත්, ඒ නිසාම දෙතොල සිනාවකින් තොරව පාළු වී ඈති බවත් පවසමින් මහත් වූ සංතාපයක් අප සිත් තුළ ඈති කරවමින්, කවියේ කූටප්‍රාප්තිය වෙත ක්‍රමයෙන් සමීප වෙයි.
පසුදා හිරු නැගෙන්නට පෙර සෙනෙහසේ බැඳීම් අහිමිව, තැළුන පෑරුන සිතත් රැගෙන අඳුරේම නිවසින් පිට මං වන බව ඈය පවසයි. මේ යන්නේ කොහේද ? සිය සිවි නසා ගැන්මටද?
ඈට දරුවෙක් සිටිනා බවක් මෙතෙක් - මුල් කවි 5 තුළදීම ඈ පවසා නොමැත. අවසාන කවියේදී අනුරාධා ඒ බව හෙළිකරයි...
( පැදියේ වම් පැත්තේ සිතුවමක් ඈත. පැදි වලට සිතුවම්/සේයා රූ දැමීම ගැන මගේ කිසිම පැහැදීමක් නැත. කවිය සේයාරුවක් නොමැතිව පෙනී සිටීමේ ශක්තිය තිබිය යුතුය. සේයාරුවකින් හෝ චිත්‍රයකින් අර්ථ දැක්වීමට ගොස් කවිය කිහිලි කරුවලින් යන විකලාංග ආබාධිතයෙකු නොකරන මෙන් මං කවීන්ගෙන් ඉල්ලා සිටිනවා. )
මව්පිය සෙනෙහෙ බිඳීම නිසා දරුවාගේ නෙතඟ කඳුළක් නැගී තිබෙනු දකින ඈය දිව්රුමක් දෙන්නේ, ''සිරුර හැර තමා සතු සියළු සන්තකය විකුනා හෝ දරුවා රකින බව'' ඈය සපථ කරයි.
මේ මව අපූරු මවකි. අප අසා ඈති , කියවා ඈති බොහො කතාවල එන්නේ දරුවන් වෙනුවෙන් සිය ශරීරය පවා විකුණූ අම්මලාය. මැය චරිතවත් මවකි. ආත්ම විශ්වාසය ඈති මවකි. ශරීරය විකුණන තැනට නොවැටෙන බව විශ්වාස මවකි. ඒ සියළු කැපකිරීම් කර ඈය දරුවා සුරකිමින් රැකගැනීමට සපථ කරන්නේ ආදරයේ සුවඳයි.නො එසේනම් ඒ දරුවාය.
දරුවා පිළිබඳ අවසානයේ හෙළිකිරීම කිසියම් තීව්‍ර නාට්‍යම අවසානයක් කරා අප කැඳවාගෙන ගියද, පැදියේ මුල් කවි 5 දීම, තනිකරම ආදරය හා ඈය ගැනම සිතමින් රාත්‍රියේ පසුතැවෙන මවට නිකමටවත් සිය දරුවා සිහිපත් නොවීම යථාර්ථයෙන් ඇත්වූ , කිසියම් අභව්‍යයකැයි සිතේ. අනෙක් අතට මවගේ අසරණකම තවත් වඩා හොඳින් තීව්‍ර කිරීමට තිබුණු අවස්ථාවක් ඈය අතින් මේ නිසා ගිළිහෙන බව පෙනේ. මේ නිසා කිසියම් අඳුරු සෙවනැල්ලක් පැදියට එක්වේ යයි මට හැඟේ.
එසේ නොවන්නට මෙන්ම ඉහත සඳහන් සුළු අඩුපාඩුවක් හැරුනුවිට මෙම කවිය අපූරු මවක් වටා ගෙතුනු, අපූරු කාව්‍යයක් වන්නට ඉඩ තිබින. සමස්තය ගැන සලකා බලන කල මෙයද අනුරාධා විසින් විරචිත අපූරු සාර්ථක කාව්‍යයකි. එය අපගේ සිත් බෙහෙවින් සසල කරන බව මම නොපැකිලව කියමි.
'' අඳුරු නොකරමු ඉදිරි ලෝකය පතුරවා මනු දම් අමාවෙන්...''
ඉඩ ලැබෙන සැටියට මගේ බ්ලොග් එකේ වැඩියමක් කියමි.
(( මා මේ හදන්නේ එම පොරොන්දුව ඉටු කරන්නයි ))
උදය මේ කරන ප්‍රකාශනය අතීතය, වර්තමානය හා අනාගතය දුටු සෘෂිවරයෙකුගේ දෘෂ්ඨියකි. නොදැමි යන පදය අධාර්මික මෙන්ම නොදැමුනු නැත්නම් දමනය කරගත නොහැකි යන අර්ථ නංවයි. අහස පොළව උසුලන්නේ නැති මහා විනාශයන් සිදුවන්නේ මිනිසුන් තුළ වෛර සිතුවිලි නැගෙන නිසා බව අමුතුවෙන් පැහැදිලි කළ යුතු නැතැයි සිතමි. මෙවැනි වෛර සිතුවිලි වලින් සිදුවන්නේ භූමිකම්පා, සුනාමි සහ මහා සුළිසුළං වලින් සිදුවන හාණියට නොදෙවෙනි හානියකි.
අපේ මිනිස් චිත්ත සන්ථානයේ ඈතින්නාවු වෛරය නැමති භූමිකම්පා හා සුළිසුළං කුණාටු වලින් අපි දිනෙන් දින විනාශ මුඛය කර ඈදෙමින් සිටිමු... හිරු සඳු ඈතුළු සියළු ග්‍රහයින්ගේ ස්වාභාවික බලපෑම් වලින් මුළු මහත් ලෝකයද , මනුෂ්‍ය වරිගයාද ප්‍රයෝගිකව විනාශ වී ඈති කලෙක , අපට අවශ්‍ය වන්නේ ඒවාට සිසිල් පවන් සලමින් සමනය කළ හැකි දෙයක් මිස, සිදුව ඈති විනාශයන්, විභේදනයන් තව තවත් තීව්‍ර කරන වෛර සිතුවිලිද යන්න උදය පුශ්න කරයි...
ස්වභාව ධර්මය හා අනෙකුත් බලවේග අපට පාලනය කළ නොහැකි වෙයි. අපට පාලනය කළ හැක්කේ අපගේ මනසේ පාලනය පමණි. අප එහෙව් මනසින්, අනෙකුත් මනුෂ්‍යයින් කෙරෙහි මානව හිතවාදී ලෙස, මානව දයාවෙන් යුතුව බලා සිදුව ඈති විනාශයන්ට පිළියම් යොදන ලෙස උදය අපගෙන් ඉල්ලා සිටී. එසේ නොවුනහොත් අපේ ඉදිරි මානව පැවැත්ම - මිනිස් ලොව අනාගතය - විනාශ විය හැකි බවට උදය අනතුරු හඟවයි. ඔහු අවසානයේ '' අඳුරු නොකරමු ඉදිරි ලෝකය - පතුරවා මනු දම් අමාවෙන්... '' යනුවෙන් අප වෙත ආයාචනයක් කරන්නේ එබැවිනි.
තාරුණ්‍යයේ පසුවන උදය වැන්නෙකුගෙන් මෙවැනි පරිණත ජීවන දෘෂ්ඨියක් , ලෝක දෘෂ්ඨියක් මෙවැනි කුඩා නිසඳැස් පැදියකින් හෝ ප්‍රකාශ වීම පිළිබඳව මම මහත්සේ සතුටු වෙමි. මන්ද, උදය මෙන් සිතන නව පරපුරකින්, පැහැබර ලොවක් හා පැහැබර දීප්තිමත් අනාගතයක් මේ ලොව ජීවත්වන සියළු මනුෂ්‍යයින්ට උදාවෙනු ඈතැයි යන චිත්ත ප්‍රීතියෙන් යුතුව මට මතු දිනක මිය යා හැකි බැවිනි.
මේ නයින් බලන කළ උදය කළ මේ පැදි නිර්මාණය සේයා රූ, චිත්‍ර හා රූප සටහන් ආදි ආලවට්ටම් නොමැති උවද ස්වාධීනව නැගී සිටින, ජීවිතය හා මානව පැවැත්ම පිළිබඳ දහමක් ද, පුළුල් දේශපාලන හා සමාජයීය දර්ශනයක් ද රැගත් නිර්මාණයක් බව මම නොපැකිළව කියමි.